تاریخ داروسازی جهان

نقطه شروع داروسازی در دنیا: از وقتی انسان وارد اجتماع شد.  

؟        چگونه؟

ü      برای مثال انسان یک قارچ سمی را میخورد و میمیرد ولی قارچی دیگر را خورده و زنده میماند. (از طریق کسب تجربه)

ü      مثالی دیگر: عنبرنسارا پشکل خر ماده است که در گویش محلی به آن پشکل ماچلاق (ما چه الاغ) نیز می­گویند. انسان در طی سالیان متمادی متوجه شد که در صورت سوزاندن این پشکل، می­تواند از دود آن برای درمان بیماری­های تنفسی استفاده کند.

منشا اولیه داروها: گیاهان و ریشه آن­ها، حیوانات و به طور کلی طبیعت

 قرن 17 و 18 میلادی:

در این دوره صنعت رنگ منشا توسعه صنعتی و تحول داروسازی بود.

v     کمپانی هوخست که تحت عنوان Bayer AG نیز شناخته می­شود، یکی از شرکت­های داروسازی آلمانی است که در زمینه­ی تولید مواد شیمیایی از جمله رنگ نیز فعالیت گسترده­ای دارد.

با پیشرفت­هایی که در قرون 17 و 18 میلادی در صنایع شیمیایی از جمله رنگ ، نفت، پتروشیمی و .... در کشورهای پیشرفته مثل سوئیس، آلمان و ...... انجام شد، استخراج مواد اولیه که پیش از این به عنوان منشا تامین داروها شناخته می­شد و فرآیندی هزینه­بر بود، جای خود را به مواد صنعتی ارزان­تر داد. همین موضوع یعنی به دست­آوردن قدرت تولید مواد اولیه و دارویی به روش صنعتی داروسازی معاصر را متحول کرد.

ü      منشا تحول دارو در 40-30 سال اخیر: بیوتکنولوژی

 

تاریخ داروسازی ایران:

وجود دانشمندان و حکیمانی همچون ابن سینا (که کتاب قانون از دست­آورد­های اوست)، جابر­ابن­حیان، رازی (که کتاب الحاوی از دست­آوردهای اوست)، زهراوی و .... نشان از تاریخچه­ی بسیار قوی ایران در زمینه طب و داروسازی است.

Absorb: جذب عمقی

Adsorb: جذب سطحی

تغییر نام شرکت­های داروسازی park davis به الحاوی و سوئیران (به صورت مشترک بین ایران و سوئیس افتتاح شد) به سبحان دارو سبب ماندگاری اسامی دانشمندان ایرانی در اذهان عمومی شد.

در قدیم فردی تحت عنوان داروساز، دندانپزشک و یا حتی پزشک وجود نداشت و به فردی که به مداوای مریض­ها می­پرداخته­است، حکیم(طبیب) می­گفته­اند.در گذشته حکیم تمام وظایفی را که پزشک، داروساز، دندانپزشک، دامپزشک و حتی گیاه­پزشک در حال حاظر انجام می­دهند، انجام می­داده است. مثلا به مداوای انسان­ها و دام­های مریض، معاینه دندان­های انسان­ها و دام­ها، معاینه گیاهان بیمار و ... می پرداخته­است.

ü      بِیطار = دامپزشک                پدر دامپزشکی ایران: دکتر حسن تاج­بخش                  پدر داروسازی ایران: دکتر عباس شفیعی

ü      علم­الرجال + تبارشناسیï شناختن گذشته داروساز و داروسازی

ü      گذشته چراغ راه آینده است.

تبارشناسی داروسازی:

نمونه­ای از تبارشناسی: دکتر حسن فرسام استاده دکتر عباس شفیعی.