اتیلن
اتیلن، نوعی هورمون گیاهی است که باعث رسیدن میوه ها، بازشدن شکوفه ها و گلها و همچنین ریزش برگها در پاییز می‌شود. به دلیل این خاصیت در کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای جلوگیری از خراب شدن میوه‌هایی مانند سیب، گلابی و موز، در حمل و نقل یا انبار، آنها را کمی نارس می‌چینند و قبل از وارد کردن به بازار، تحت تأثیر اتیلن قرار می‌دهند تا رسیده شود.
اتیلن از لحاظ آن که به حالت گاز است یک هورمون غیر معمولی است. در اوایل قرن نوزدهم ، پرورش دهندگان میوه کوشیدند تا رنگ و طعم مرکبات را با قرار دادن آنها در اتاقی که با بخاری زغال سنگی گرم می‌شد مرغوبتر کنند. مدتها تصور می‌شد که گرما سبب رسیدن میوه می‌شود. سپس پژوهشهای فراوان نشان داد که در حقیقت فرآورده‌های کروسن سبب رسیدن میوه ها می‌شوند. از بین این فرآورده‌ها ، گاز اتیلن ، گاز بسیار فعال تشخیص داده شد. به دنبال آن دانسته شد که اتیلن بوسیله گیاهان هم تولید می‌شود. این گاز قبل از رسیدن میوه‌ها در گیاه تولید می‌شود و مسئول تغییرات رنگ ، بافت و ترکیبات شیمیایی هنگام رسیدن آنهاست.
اکسین در تراکم معین سبب تولید مقدار زیادی اتیلن در گیاه می‌شود. هنگامی که پیری برگ آغاز می‌شود اتیلن تنظیم کننده اصلی ریزش برگ است این گاز سبب تسریع در سنتز آنزیم سلولاز و آزاد شدن آن می‌شود. این آنزیم دیواره‌های یاخته را از بین می‌برد. اگر پیش از آغاز پیری برگ اکسین به آن اضافه شود، از پیری برگ جلوگیری می‌گردد. ولی پس از تشکیل لایه ریزش ، اکسین ریزش برگ را با تحریک تولید اتیلن ، تسریع می‌کند.
این هورمون که هورمون پیری نام گرفته است معلوم شده است که بصورت گاز اتیلن در بافتهای گیاهی شاخه شده و مانع از رشد ریشه و ساقه گردیده و پیری و ریزش برگهای را تسریع می‌کند و از طرفی نمو جوانه‌های جانبی را به تاخیر انداخته و اصولا همه صفات خاص یک هورمون را دارا می‌باشد اتیلن در شرایط عادی یعنی درجه حرارتهای معمول بصورت گاز است و با توجه به اینکه خواص معینی از خودشان نشان می‌دهد اتیلن همچنین ممکن است از گیاه خارج شود و رشد و فعل انفعال‌های فیزیو لوژیکی گیاهان را مجاور را تحت تاثیر قرار دهد و برخلاف سایر هورمونهای گیاهی که در نقاط خاصی تولید می‌شود این هورمون به صورت موضعی در هر نقطه‌ای از گیاه ممکن است تولید شود و حرکت آن در داخل بافت‌ها بصورت انتشار گاز می‌باشد و تحت تنش‌های فیزیکی در قسمتهای زیادی از گیاه ساخته می‌شود.
اثرات اتیلن در گیاه:
برگ بسیاری از گونه‌ها در معرض غلطت‌های بسیار کم اتیلن اپینایتی (گرایش به پایین) از خود نشان می‌دهد. اصولاً غلظت لازم برای ایجاد اپیناستی خیلی کمتر از غلظتی است که برای ریزش برگ می‌شود.
۲- زمین گرایی افقی: استفاده از اتیلن در برخی گیاهان که شاخه‌های آنها معمولاً عمودی
رشد می‌کند و زمین گرایی منفی دارد در جهت افقی رشد می‌کند.
کاربرد در باغبانی:
۱- رسیدن کامل و توسعه رنگ میوه روی درخت و داخل انبار.
۲- در غلظت بالا باعث تحریک و ریزش برگ و میوه می‌شود.
۳- آغاز تشکیل جوانه گل را تحریک می‌نماید.
۴- باعث تولید صمغ در بعضی از گونه‌ها و هم آهنگ با آکسین از نمو جوانه جانبی جلوگیری می‌نماید.
۵- بکاربردن اتیلن در روی میوه‌هایی که هنوز به حد کامل نرسیده‌اند مانند خرمالو، موز و طالبی باعث تسریع در رسیده می‌شود و از طرفی باعث ترکیدن پوست میوه‌ها می‌شود و مصرف آن باعث رنگ پذیری بهتر در گوجه فرنگی، مرکبات، هلو، انگور، گیلاس، آلوو آلبالو می‌شود.
۶- استفاده از اتیلن حدود ۱۰ روز قبل از برداشت در غلظت بالا باعث تحریک ریزش میوه می‌شود مانند میوه‌های سیب، گلابیٍ، گیلاس، آلو و هلو.
۷- اتیلن در آناناس باعث تولید گلدهی وبروز جنسیت در خیاربصورت عکس هورمون جیبرلین باعث افزایش تولید گل ماده نسبت به گل نر می‌شود.
۸- اتیلن در غلظت‌های کم باعث تحریک جوانه زنی و در غلظت‌های زیاد باعث جلوگیری از جوانه زنی می‌شود.
۹- اتیلن بازار پسندی محصولات مختلف را افزایش داده ودر گوجه فرنگی از مرحله گرده افشانی تا زمانیکه سبز و بالغ می‌شود باعث افزایش محصول می‌شود.
۱۰- نظر به اینکه صرفه جویی در نیروی کار لازم در برداشت مکانیزه و رسیدن همزمان محصول یک امر مهم و موثر می‌باشد استفاده از این هورمون مفید و حائز اهمیت می‌باشدمانندگردو، آلبالو، گیلاس و هلو
۱۱-مصرف این هورمون در اوایل پائیز در میوه‌هایی هسته دار مانند هلو، گیلاس، شکفتن جوانه‌های را به تعویق انداخته و از سرمای بهاره محفوظ می‌دارد.
۱۲- این هورمون می‌تواند جایگزین در طول روز باشد بطور مثال درپیاز خوراکی که جهت تولید پیاز نیاز به روز بلند دارد با مصرف این هورمون می‌توان آن را در شرایط روز کوتاه وادار به گلدهی کرد.
۱۳- باتوجه به اینکه در صورت کمپوت سازی باید میوه‌های بدون دم باشند لذا استفاده از این هورمون در میوه‌هایی مانند گیلاس و آلبالو حائز اهمیت است.
سایر موارد:
• اتیلن باعث افزایش میزان شیرابه در ختان کائوچو که در صنایع لاستیک سازی اهمیت دارد.
• باعث کوتاهی دوره نونهالی در درختان میوه می‌شود.
• باعث افزایش مقاومت محصولات انباری می‌شود.
• باعث افزایش تعدادشاخه‌های گل دهنده در گل داودی می‌شود.
