پادتن (آنتی بادی)
پادتَن یا آنتیبادی نوعی پروتئین است که در دستگاه ایمنی بدن، در پاسخ به حضور پادگن (آنتیژن) خاصی، تولید میشود و در خون به گردش درمیآید یا در محل تولید باقی میماند تا به پادگن (آنتیژن) (معمولاً اجسام بیگانه همچون باکتری و ویروس ولی گاه حتی بافت طبیعی بدن یا یک ماده غذایی) حملهور شود و آنرا بیزیان سازد. هر پادتن یک پادگن ویژه را هدف خود تشخیص میدهد. پادتن ها از پلاسموسیت ها ترشح میشوند.و به ایمنی هومورال مربوط است. پس از برخورد لنفوسیت B با آنتی ژن خاص خود،تقسیم شده و سلول B خاطره و پلاسموسیت به وجود می آورند. سلولهای خاطره همواره در کمین هستند تا در صورت برخورد مجدد با همان آنتی ژن با سرعت بیشتری تقسیم شوند. پلاسموسیت ها گیرنده ندارند و وظیفه آنها تولید پادتن است و دارای شبکه آندوپلاسمی زبر و جسم گلژی گسترده هستند. پادتن ها به صورت فعال تولیدمیشوند و به خون ریخته میشوند. پادتن در خون محلول است به همین خاطر به این ایمنی هومورال گفته میشود.
(هومورس:مایعات بدن شامل خون لنف و آب میان بافتنی) پادتن ها گیرنده آنتی ژنی مشابه لنفوسیت B و Bخاطره دارند که مکمل آنتی ژن است. پادتن آنتی ژن را از بین نمی برد. بلکه آن را خنثی میکند.در ساده ترین روش به آنتی ژن میچسبد و مانع از اتصالش به سلول میزبان میشود.در این حالت علاوه بر غیر فعال کردن آنتی ژن،عمل فاگوسیتوز ماکروفاژ را نیز راحت میکند. پادتن ها در ایجاد آسم و آلرژی و خود ایمنی نقش دارند.یعنی تولید نابه جا و نامناسب آنها باعث ایجاد این بیماری ها میشود. البته این گفته نباید به طور اشتباه برداشت شود.اگر پادتن ها نباشند خیلی از بیماری ها انسان را از پا در می آورند. پادتن در مبارزه با سلول های سرطانی و پیوندی نقش کمتری دارد.
ایمنی نوع ویژهای از مقاومت است که:
در طول زندگی فرد بر اثر تماس با مواد خارجی مشخصی ایجاد میشود.
اغلب تنها در برابر یک نوع میکروب بیماریزا یا سم که محرک تولید آن بودهاست، نقش حفاظتی دارد.
موجب حفاظت در برابر عامل محرک ایمنی برای مدت طولانی است.
هر مادهای بطور اختصاصی واکنش ایمنی ویژهای را پس از ورود به بدن موجب گردد، پادگن(آنتی ژن) نامیده میشود. با ورود یک پادگن(آنتیژن) به بدن پادتن(آنتیبادی) تولید میگردد که قادر به ایجاد پیوند اختصاصی با پادگن(آنتیژن) محرک تولید آن است. پادتنها تحت نام کلی ایمنوگلوبولین نیز شناخته میشوند، زیرا عضو گروهی از پروتئینها بنام گلوبولینها هستند. به هنگام جداسازی پروتئینهای سرم خون به روش الکتروفورز، چهار بخش عمده در آنها قابل تشخیص است که عبارتاند از: آلبومین و گلوبولینهای آلفا، بتا و گاما. پادتنها بیشتر از گاماگلوبولینها هستند (با علامت اختصار Ig) که ایمنوگلوبولین نیز نامیده میشوند.
پادتنها بر اساس خواص فیزیکی، شیمیایی و ایمونولوژیکی تقسیم بندی میشوند:
1. پادتن A
2. پادتن D
3. پادتن E
4. پادتن M
5. پادتن G
توضیحات جزئی تر :
1 پادتن A
پادتن A یکی از زیرگونه های پادتن در پستانداران است که در هر کجا که ترشحات وجود دارد( مثل بزاق، اشک، شیر، ترشحات موکوسی دستگاه تنفسی و تناسلی و ...)، وجود دارند. این پادتن توسط پلاسماسل ها تولید می شود. این مولکول در خون نیز وجود دارد، ولی ساختار آن در خون اندکی با ساختارش در مایعات بدن متفاوت است.
2 پادتن D
پادتن D یکی از زیرگونه های پادتن در پستانداران است. این پادتن در نوزادان مهمترین و اصلی ترین ایمونوگلوبولین ها می باشند (ایمونوگلوبولین جنینی) که در لنفوسیت های نوزاد وجود دارد. در افراد بالغ بسیار کم است .حدود 2/0%
3 پادتن E
پادتن E یکی از زیرگونه های پادتن در پستانداران است. این پادتن در پلاسماسل ها تولید می شود و باعث بروز واکنشهای آلرژیک می شود.
4پادتن M
پادتن M یکی از زیرگونه های پادتن در پستانداران است. این پادتنها پس از تماس با پادگن (آنتی ژن)، اولین پادتن هایی هستند که در بدن ساخته می شوند و توسط لنفوسیتهای فعال و پلاسماسل ها تولید می شوند.
5پادتن G
ادتن G یکی از زیرگونه های پادتن در پستانداران است. این پادتن ها فراوانترین ایمونوگلوبولین ها در خون( 75 تا ۸۰ %)هستند و توسط لنفوسیتهای فعال و پلاسموسل ها تولید می شوند . این پادتنها تنها آنتی بادی هایی هستند که می توانند از جفت عبور کنند ولذا وارد بدن جنین میشوند. این ویژگی هم میتواند موجب ایمنی مادرزادی جنین در برابر برخی عفونتها (بخصوص در چند ماه اول تولد) شود و هم میتواند در مواردی مانند ناسازگاریRH ( (Rh incompatibility خطرناک باشد.
ایمنوگلوبین G دو ظرفیتی است. تعداد نقاط اتصال بر روی پادتن، تعیین کننده ظرفیت آن است و هر قدر ظرفیت پادتن بیشتر باشد، تعداد بیشتری مولکول پادگن(آنتیژن) میتوانند به آن متصل شوند. و قادر به عبور از جفت و انتقال به جنین است. ایمنوگلوبین G منحصراً در خون یافت میشود.
- ۹۴/۰۶/۲۵