نقش مردمک
مردمک هم در تغییر تطابق موثر است. یعنی با نزدیک شدن جسم به چشم، سوراخ خود را تنگ تر می کند.) تا امواج موازی تر عبور کنند( قطر
مردمک از mm 1 تا mm8 متغیر است. پس علاوه بر رفلکس نوری مردمک، رفلکس تطابقی مردمک هم هست. اما با اثر خیلی کمتر
مردمک می تواند میزان نور ورودی خود را تا 30 برابر تغییر دهد. در تاریکی
قطر مردمک تحت تاثیر عضلات عنبیه تغییر می کند و عضلات عنبیه هم تحت تاثیر فیبرهای پاراسمپاتیک عصب زوج 3 در مغز هستند.
رفلکس نوری مردمک
وقتی نور به چشم و سپس به شبکیه چشم تابیده می شود؛ سیگنال ها به CNS می روند. اما در بین راه، از هسته های Pretectum در ساقه مغز، عبور می کنند. و از هسته های Pretectum ، سیگنال ها به هسته های Edinger-Westphal )برای هر دو چشم( ارسال می شود که شروع
کننده پاراسمپاتیک هستند. و سپس انتقال سیگنال، با عصب های پاراسمپاتیکی به عضلات حلقوی عنبیه، و سپس تغییر قطر مردمک.در اثر نور زیاد
انقباض عضله حلقوی عنبیه سوراخ مردمک را تنگ میکند.اگر ارسال سیگنال به عضله حلقوی کم شود شل شده و سوراخ مردمک بازتر می-
شود. (تاریکی)
اگر به یک چشم نور بتابانیم، عضلات حلقوی هردو عنبیه منقبض می شوند و هر دو مردمک تنگ تر می شوند.
هم رفلکس نوری و هم تطابقی در چشم، پاراسمپاتیکی هستند؛ نه سمپاتیکی!
وقتی کودکان می ترسند؛ مردمکشان گشاد تر می شود و به طور کلی هر نوع هیجانی باعث گشاد تر شدن مردمک ها می شود.
پس تاثیر سمپاتیکی هم بر روی مردمک وجود دارد، ولی ارتباطی به رفلکس نوری ندارد. یعنی اعصاب سمپاتیک با انقباض عضلات شعاعی عنبیه نه حلقوی، باعث گشاد تر شدن مردمک می شوند. این عمل باعث می شود که بتوانیم فضای بیشتر و واضح تری را ببینیم. یک مکانیسم تدافعی
چرا هنگام ترس و اضطراب مردمک گشاد می شود؟ زیرا در مواقع ترس و خطر نیاز داریم که فضای بیشتری را در میدان دید خود داشته باشیم اما به
این نکته مهم توجه شود که این واکنش سمپاتیک هیچ نقشی در رفلکس نوری مردمک ندارد یعنی هنگامی که از اتاق روشن به اتاق تاریک می
رویم، همان پاراسمپاتیک است که باعث گشاد شدن مردمک می شود و فقط ارسال سیگنال آن تغییر می کند
- ۹۷/۰۴/۱۴