انواع لنفوسیت B

A) فولیکولار که وارد فولیکول‌های گره‌های لنفاوی می شوند. (بیش ترین و مهم‌ترین)

B) در marginal zone طحال قرار می‌گیرند.
C) B1-B cell که تنوع کمتری دارند.

*مغز استخوان که محل تولید لنفوسیت های B است که  تکامل و بلوغ تا مرحله ی IMmature در آنجا صورت می گیرد. محل final maturation در طحال صورت می گیرد که پس از آن، لنفوسیت ها بین غدد لنفاوی مثل کشاله ران پخش می شود.

فرضیه کلونال: هر کلنی B cell مخصوص شناسایی یک نوع آنتی‌ژن است. با توجه به این فرضیه در بدن انسان 10⁷ نوع کلون B cell داریم  که 10⁷ نوع آنتی‌ژن را می‌شناسند.

*تعیین کننده نوع B cell گیرنده های آنتی ژنی یا BCR یا آنتی بادی سطح سلول هستند.

ایجاد گیرنده های اختصاصی آنتی‌ژن در مراکز لنفاوی زایا چه B cell و T cell مستقل از آنتی‌ژن است یعنی در هر صورت گیرنده در حال تولید شدن است.

پس تکامل گیرنده های لنفوسیت B در مغز استخوان مستقل از  آنتی‌ژن است. اما برای فعال شدن و تکثیر وابسته به آنتی‌ژن است.

فاز های پاسخ ایمنی پس از بالغ شدن سلول های B و برخوردشان با آنتی‌ژن:

1)شناسایی    2)فعال شدن    3)تکثیر   4)تمایز(شکل تمایز یافته لنفوسیت B پلاسما سل است)

Affinity maturation: آنتی بادی هایی که در ابتدا تولید می شوند Affinity شان نسبت به آنتی‌ژن کمتر از آنتی بادی هایی است در در فاز نهایی تولید می شوند؛ یعنی هر چه پاسخ ایمنی بیشتر پیش می رود، تمایل آنتی بادی نسبت به آنتی ژن بیشتر می‌شود. (بیشتر می‌چسبد!)

Class switching: اولین آنتی بادی‌ای که در مقابل یک عفونت تولید می شود، از نوع IgM است. در فاز‌های بعدی IgM، IgG، IgE و . . هم داریم.

نکته: ترشح آنتی بادی پس از تولید پلاسما سل، affinity maturation و class switching همگی وابسته به آنتی ژن هستند و در سلول‌هایB  بالغ اتفاق می افتد.

از آنجایی که 10⁷ نوع گیرنده آنتی‌ژنی وجود دارد، تبعیت تولید این تعداد از گیرنده‌ها از نظریه‌ی یک ژن یک زنجیره پلی‌پپتیدی ناممکن است.

ژن های گیرنده آنتی ژنی به صورت چندین قطعه وجود دارد که این قطعات ژنی به صورت تصادفی بُر می‌خورند و باعث ایجاد حالت های مختلف و در نتیجه باعث ایجاد انواع گوناگونی از آنتی ژن‌ها می شود.

آنتی بادی 4 زنجیره دارد:2 سنگین،2 سبک

ژن های زنجیره ی سنگین روی کروموزوم 14 هستند. زنجیره سبک یا به صورت کاپا است و یا به صورت لاندا؛ که ژن کاپا روی کروموزوم 2 و ژن لاندا روی کروموزوم 22 قرار دارد.

چندین قطعه ی ژنی وجود دارد(قطعات ژنی V,D,J,C) و قطعات V,DوJ به صورت تصادفی بُر می خورند و انواع مختلفی از حالت های ژنی را ایجاد می کنند و بخش متغیر آنتی ژن ها را سبب می شود ولی قطعه ی C باعث ایجاد بخش ثابت آنتی ژن می شود.

قطعات ژنی D فقط برای تولید زنجیره سنگین آنتی بادی استفاده می شود که 23 نوع است. پس تنوع زنجیره سنگین نسبت به سبک بیشتر است.

در ابتدا توالی ثابت ژنی وجود دارد و همه‌ی ژن‌ها در جایگاه خود قرار دارند که در همه‌ی سلول‌ها به یک شکل است.

پدیده اپی ژنتیک: در همه سلول ها تمامی ژن ها حضور داشته اما بیان آن‌ها در سلول های مختلف متفاوت می‌باشد. بر طبق آن در  B cells نواحی لوکوس ژنی برای تولید گیرنده‌های متعدد در دسترس یکی سری آنزیم‌ها قرار گیرند.

آنزیم های recombination activating gene(RAG): این آنزیم ها باعث شده قسمت های V،D،J  تصادفی کنار هم قرار گیرند.

*برای تولید BCR بازآرایی ژنی همیشه از زنجیره سنگین آغاز می شود و سپس بازآرایی زنجیره سبک انجام می گیرد و در کنار هم قرار می گیرند و آنتی بادی شکل می گیرد و پس از آن به سطح سلول می رود.

پس از اینکه قطعات ژنی در کنار یکدیگر قرار گرفتند،رونویسی از آن انجام می شود. و RNAاولیه تولید می‌شود. و بعد از یک RNA processing سبب می‌شود که قطعات ژنی V, D, J در کنار قطعه C قرار گیرند. و پس از آن ترجمه انجام می‌گیرد.

در B cell در حال تکامل(immature=)  تنها IgM را در سطح خود دارد.

در B cell بالغ (mature=) قبل از برخورد دو نوع IgM و IgD را دارد.

اولین ژنی که در ناحیه ثابت باید rearrangement کندCµ (مربوط به IgM) است.

در بین قطعات V,Dو J جایگاه شناسایی آنزیم RAG وجود دارد.جایگاه شناسایی RAG دارای قسمت های نونامر(9 نوکلئوتیدی) و هپتامر(7 نوکلئوتیدی) است.

قانون 12-23: قطعاتی می‌توانند به هم متصل شوند که یک طرف 12 و طرف دیگر 23 نوکلؤتید فاصله باشد. ابتدا D به J و سپس D-J به V وصل می‌شوند. (چون که D و V هر دو 12 نوکلئوتید در کنارشان قرار دارد، امکان اتصال این دو در ابتدا وجود ندارد.)

*D در قطعه ژنی زنجیره سبک نیست و این قانون خود به خود رعایت می‌شود.