ایمونوفارماکولوژی

همکاری فارماکولوژی و ایمونولوژی دستاوردهای زیادی را به همراه داشته است؛ از جمله بحث پیوند اعضا  که برخی از آن تحت عنوان «آینده پزشکی »یاد می‌کنند. می­دانیم که در بحث پیوند عضو اگر فرد دهنده و گیرنده از لحاظ MHCیکسان نباشند، پیوند عضو موفقیت آمیز نخواهد بود و پس زده می‌شود. اما  با استفاده از داروهای سرکوب‌گر سیستم ایمنی می‌توان با وجود مختلف بودن MHC پیوند را با موفقیت انجام داد. در پیوند عضو از داروهایی استفاده می‌شود که باید در تمام عمر مصرف شوند و به همین دلیل مدنظر داشتن عوارض جانبی در این داروها بسیار مهم است. نکته‌ی قابل توجه این است که ۵۰ درصد از بیمارانی که پیوند عضو انجام داده‌اند، به دلیل عفونت‌هایی که ناشی از سرکوب سیستم ایمنی است از بین می‌روند. داروهای سرکوب‌گر فقط در پیوند عضو استفاده نمی‌شود و در بیماری‌های خودایمن هم این دارو­ها تجویز می­شوند. از دیگر همکاری‌ها بین این دو علم میتوان به بحث آلرژی و داروهای آنتی‌هیستامین اشاره کرد. در این جلسه تمرکز خود را معطوف به دارو­های سرکوب­کننده­ی سیستم ایمنی یا immunosuppressive خواهیم کرد.

پس از معرفی داروی Cyclosporine  در سال ۱۹۷۶، قدم­های موفقیت آمیزی در جهت پیوند اعضا برداشته شد. باید توجه شود که تمام پیوندها اگر در کوتاه مدت هم موفق باشند، در بلند مدت پس زده می‌شوند. زیرا با وجود یکسان بودن  MHC که آنتی‌ژن ماژور است، آنتی‌ژن‌های مینور  را داریم که در طولانی مدت با ایجاد پاسخ ایمنی بر علیه آن­ها، پیوند پس زده می­شود. در حالت­های مختلف پس زده شدن پیوند یعنی فوق­حاد، حاد و مزمن (جلسه­ی ۱۹) دارو­ها تنها در بخش حاد توانسته­اند موفقیت­هایی ایجاد کنند؛ چون ما  فیزیوپاتولوژی  حالت مزمن را نمی­دانیم، در این زمینه نمی­توانیم فعالیتی داشته باشیم. ثابت شده است که اگر بیماری رد پیوند حاد را نداشته باشد یا کمتر باشد، به همان نسبت رد پیوند مزمن هم کمتر خواهد بود؛ به همین جهت پیش­گیری در رد پیوند حاد به نوعی به جلوگیری از رد پیوند مزمن کمک خواهد کرد.

 می­دانیم که پاسخ‌های ایمنی شامل پاسخ­های اولیه و پاسخ­های ثانویه (که ناشی از فعالیت سلول­های خاطره است) هستند که پاسخ ثانویه جدی‌تر و قوی­تر است. اثر بخشی داروهای پیوند عضو در سرکوب پاسخ اولیه موفق تر بوده است.

در رد پیوند به دنبال شناسایی آنتی­ژنی خاص در عضو پیوندی هستیم که سیستم ایمنی به عنوان بیگانه آن را تلقی می­کند(که تا حدود زیادی شناسایی شده است) تا با تولید دارو­هایی که به طور اختصاصی برعلیه آن آنتی­ژن عمل می­کنند به هدفمان که حفظ عضو پیوندی است برسیم و در عین حال کارکرد طبیعی سیستم ایمنی را نیز حفظ کنیم.

داروهای سرکوب‌کننده­ی سیستم ایمنی  در پنج دسته قابل طبقه بندی می‌باشند:

1)   Calcineurin Inhibitors

2) Target Of Rapamycin (TOR) Inhibitors

3)Cytotoxic Agents

4) Corton

5) Monoclonal Antibodies

مهار­کننده­های کلسی­نورین (Calcineurin inhibitors)

Cyclosporine: در راس  دارو­های مهارکننده­ی کلسی­نورین، سایکلوسپورین قرار دارد.اولین دارویی بود که به طور موفقیت آمیزی ظاهر شد و اکنون هم بیشترین مصرف را دارد. عمده دارو­های سرکوب کننده سیستم ایمنی در ابتدا استفاده آنتی­بیوتیکی داشتند؛ اما پس از مدتی مشخص شد که در تکثیر سلولی هم نقش مهارکننده دارند. این دارو از یک قارچ به نام تولیکوکلادیو اینفلاتوم گرفته می­شود که این قارچ ابتدا در نروژ شناسایی شد.

مکانیسم اثر: وقتی دارو وارد سلول می­شود به گیرندهای به نام Cyclophilin وصل می­شود و کمپلکسی به نام Cyclosporine-Cyclophilin تشکیل می­دهد. Cyclophilin عضوی از خانواده­ای مشابه هم است که نه تنها در لنفوسیت­ها بلکه در خیلی از سلول­ها دیگر هم وجود دارد. به همین دلیل اثرات جانبی این دارو فراگیر است و علاوه بر اثرات جانبی ایمونولوژیک، اثرات جانبی دیگری نیز دارد.

در پاسخ طبیعی یک لنفوسیت به آنتی­ژن، وقتی لنفوسیت T آنتی­ژن را می­بیند، کلسیم در داخل سلول افزایش می­یابد. کلسیم به کلسی­نورین وصل می­شود و کلسی­نورین بخش سایتوپلاسمیک یک مولکول داخل سلولی به نام  NFAT (Nuclear Factor of Activated T cell)را دفسفریله می­کند. بخش سایتوپلاسمیک وارد هسته شده و به بخش هسته­ای وصل می­شود. ترکیب این ها، به پروموتور تعدادی از اینترلوکین‌ها (IL-2,IL-4,TNF-a,INF-g ...).  وصل شده و باعث بیان ژن آن­ها می­شود؛ آخرین گام در داخل سلول ساخته شدن و ترشح اینترلوکین‌ها به خارج سلول است.اینترلوکین ۲ باعث تکثیر بیشتر سلول می­شود. وقتی اینترلوکین ۲ تولید می­شود، همزمان با فعال شدن لنفوسیت، رسپتور اینترلوکین ۲ هم در سطح سلول نمایان می­شود و به طور اتوکرین بر سلول اعمال اثر می­کند.(اسلاید ۱۸)

اما زمانی که ترکیب Cyclosporine-Cyclophilin را داشته باشیم، به کلسی­نورین وصل شده، فسفریلیشن رخ نمی­دهد و NFAT به داخل سلول وارد نمی­شود؛ در نتیجه سایتوکاینی هم تولید نمی­شود.(اسلاید ۲۰)

جذب، توزیع و دفع: سایکلوسپورین هم به فرم خوراکی و هم تزریقی وجود دارد. فراهمی زیستی(bioavailability) دارو به فرم خوراکی ۲۰ الی ۵۰ درصد است و پیک غلظت دارو در پلاسما بعد از ۳ الی ۴ ساعت ایجاد می­شود. ۷۰ درصد دارو را اریتروسیت­ها جذب می­کنند و ۱۵ الی ۲۰ درصد  آن در لنفوسیت­ها و گلبول­های سفید تجمع می­یابد. نیمه عمر آن ۶ ساعت است و توسط سیستم آنزیمی کبد (CYP3A) متابولیزه می­شود. عمدتا از طریق صفرا و مقدار کمی از طریق دستگاه ادراری دفع می­شود.

تداخلات دارویی: اثرگذاری دارو  بر سیستم آنزیمی کبد، چه به صورت مثیت و چه منفی باید در تجویز دارو مدنظر قرار گیرد. بعضی داروها این سیستم را فعال می­کنند؛ پس باید دوز دارو را بیشتر کنیم زیرا بیشتر متابولیزه می­شود و بالعکس. برای مثال آنتی­بیوتیک­ها و کورتون­ها، کارکرد آنزیم را محدود می­کنند. پس باید مقدار دارو را کمتر کنیم تا مسمومیت دارویی رخ ندهد. برعکس فینتوئین و فنوباربیتال کارکرد آنزیم را تقویت کرده و باید دوز دارو را افزایش داد.

۲۰ متابولیت برای سایکلوسپورین شناخته شده که اثراتشان از داروی اصلی کمتر است. نوع استنشاقی این دارو هم عرضه شده است که به ویژه برای استفاده افرادی که پیوند ریه انجام داده اند، مناسب است؛ زیرا بدون اثر سیستماتیک مستقیما بر خود ریه اثر می­کند خصوصا برای به تاخیر انداختن شروع برونشیولیت انسدادی.

عوارض: فرض کنید کلیه­ای پیوند شده و به فرد برای سرکوب سیستم ایمنی داروهایی داده اند؛ خود این دارو‌ها به دلیل نفروتوکسیسیتی کلیه را خراب می­کنند! کلسترول را افزایش می­دهد و افزایش کلسترول روی روده کوچک اثر منفی گذاشته و در روده رسوب می­کند و در نتیجه کارکرد آن تضعیف می­شود. فشار خون بالا، پرمویی(hirsutism)،هیپرپلازی لثه(gingival hyperplasia) و آسیب­پذیری نسبت به عفونت­ها ایجاد می­شود. چون سیستم ایمنی تضعیف شده فرد مستعد سرطان است.

علی­رغم همه این عوارض، این دارو در پیوند اعضا، بیماری­های خودایمنی، پسوریازیس و سیکا (غدد اشکی به علت اثرات خودایمنی از بین رفته و اشک تولید نمی­شود) استفاده می­شوند.

Tacrolimus ،FK506 یا Prograf: داروی تاکرولیموس یا FK506  در برخی از بیماران استفاده می­شود و گاها  ترکیبی از تاکرولیموس و سایکلوسپورین تجویز می­شود.­ با وجود اینکه هر دو دارو از دسته­ی مهارکننده­های کلسینورین هستند، اما گیرنده­ی دارو­ها متفاوت است. گیرنده دارو­ی تاکرولیموسFKBP12  است و گیرنده داروی سایکلوسپورین ، سیکلوفیلین. ولی وقتی کمپلکس تشکیل شد به کلسینورین وصل شده و شبیه یکدیگر عمل می­کنند. پس هر دو دارو غیر از مکانیسم اثر مشابهی دارند.

تاکرولیموس از قارچ streptomyces tsukubaensis   جدا شده و اسم دارو از مخفف اسم قارچ بدست آمده است.

مکانیسم اثر: ابتدا  به رسپتور  FKBP12 وصل شده و سپس به کلسینورین و در نهایت اثر مهاری دارد .(مشابه مکانیسم سایکلوسپورین، و تنها تفاوت در گیرنده) (اسلاید ۲۹)

جذب، توزیع و دفع: خوراکی یا به صورت تزریقی است. این دارو   Modified relase است. یعنی با یک تاخیر دارورسانی انجام می­شود. نیمه عمر دارو ۱۱.۷ تا ۳۴.۸ ساعت و فراهمی زیستی آن ۱۷ تا ۲۳ درصد است. بنابراین می­توان یک بار در روز استفاده کرد. برحسب تغذیه بیمار و سایر بیماری‌هایی که دارد میزان جذب متفاوت است و به طور کامل از دستگاه گوارش جذب نمی­شود.

توسط آنزیم CYP3A متابولیزه شده ، در صفرا ترشح شده و عمدتا از طریق دستگاه گوارش دفع می‌شود. اگر با سایکلوسپورین مصرف شود توکسیسیتی برای کلیه بالا می‌رود.

عوارض: نفرو و هپاتوتوکسیسیتی در هر دو دارو مشابه است. هایپرتنشن در هر دو است. لرز و ترومور را داروی تاکرولیموس نسبت به سایکلوسپورین بیشتر دارد. حمله عصبی ، دیابت و نوروپاتی ایجاد می‌کند. برخلاف سایکلوسپورین پرمویی و هیپرپلازی لثه را ندارد؛ پس این دارو برای خانم­ها و بچه‌ها استفاده می­شود. ولی سایکلوسپورین را برای آقایان بیشتر تجویز می‌کنند. مثل سایر داروهای ایمونوساپرسیو ، عفونت‌های فرصت طلب (Opportunistic )ایجاد می‌کند و عفونت‌های قبلی را زیاد می‌کند. بر روی LDL و اسید اوریک تاثیری ندارد .

تداخلات دارویی: ترکیب این دارو با سایر ایمونوساپرسور‌ها ریسک ابتلا به تومور را افزایش می‌دهد. به نظر می‌رسد قوی تر از سایکلوسپورین عمل می‌کند و چون قوی تر است دز کمتری نیاز است . رد پیوند اگر به سایکلوسپورین جواب ندهد از طریق این دارو جواب می‌گیرند. در درماتیت آتوپیک ( بیماری آلرژیک ) موثر است ، چون پاسخ زیاد سیستم ایمنی را سرکوب می‌کند. از یووهیت (التهاب لایه­ی میانی چشم) تکرار شونده از نوع شدید جلوگیری می‌کند.

 

 خلاصه­ی مکانیسم اثر Tacrolimus و Cyclosporine :

یکی از اهداف برای سرکوب سیستم ایمنی، مهار IL-2 است.(جلوگیری از تولید، جلوگیری از اتصال به رسپتور و یا جلوگیری از انتقال پیام). آبشاری که باعث به وجود آمد IL-2می­شود، فعال شدن NAFT است. پس با جلوگیری از فعال شدن NAFT میتوان از تولید IL-2 جلوگیری کرد. بلاکر­های این مسیر کمپلکس های Cyclosporine-Cyclophilin در سایکلوسپورین و –Tacrolimus  FKBP12 در تاکرولیموس است.

فعال شدن سلول ←افزایش یون کلسیم داخل سیتوزول لنفوسیت← ترکیب با کالمادولین ← ایجاد ترکیبی که calcineurine را مهار می‌کند ← NAFTغیرفعال ←توقف تولید IL-2

v  توجه: برای فهم بهتر مکانیسم­ها توصیه می­شود اسلاید­های ۲۰،۱۸ و ۲۹ مطالعه شوند.

مهارکننده­های TOR(Target Of Rapamycin Inhibitors)

هدف این دسته از دارو­ها Target Of Rapamycin است. در اینجا اسم مولکول همان اسم دارو است و دارویی مهاری است. عمده این داروها آنتی بیوتیک هستند و پی از آن مشخص شد که نقش توقف تکثیر را دارند.

Rapamune یا Sirolimus: گیرنده داروی سیرولیموس مانندداروی تاکرولیموس است ؛ یعنی گیرنده همانFKBP12 است. البته بعد از تشکیل کمپلکس مسیر متفاوتی دارد . مسیر مهار Target of rapamycin است.

مکانیسم اثر: زمانی که در سلولIL-2  ساخته میشود همزمان گیرنده سایتوکاین هم ساخته میشود، بعد از اینکهIL-2  به رسپتورش وصل شد پیامی در داخل سلول ایجاد می­شود که در نهایت موجب تکثیر سلول می‌شود. وقتی Target of Rapamicine مهار شود، ارتباط رسپتور با هسته قطع می­گردد و تکثیر سلول مهار می‌شود.

بنابراین دو عملکرد دارویی بیان شد: اول اینکهIL-2  ساخته نشود و اگر به هر دلیلی ساخته شد عملکرد دوم این است که از اثرIL-2  جلوگیری ­شود. معمولا این داروها ترکیبی استفاده می­شوند. مثلا سایکلوسپورین به همراه سیرولیموس تجویز می­گردند.

جذب، توزیع و دفع: دارو سریعا جذب می­شود و اگر غذای بیمار چرب باشد در فراهمی­زیستی دارو اثر می‌گذارد. بیشتر از طریق مدفوع و کمتر از طریق ادرار دفع می­شود. آنزیمCYB2A4  این دارو را متابولیزه می‌کند.

تداخلات دارویی: هرچند که مصرف همزمان چند دارو اثر بهتری دارد ولی ترکیب بعضی از آن­ها سمیت بیشتری را ایجاد می‌کند. ترکیب تاکرولیموس و سیرولیموس سمیت بیشتری از سیکلوسپرین و سیرولیموس دارد. ضمن اینکه اثر داروها در بیماران متفاوت است. بعضی داروها روی سیاهپوستان یا سفیدپوستان اثرات متفاوتی دارد.بهتر است داروها وقتی در جمعیتی با ژنتیک متفاوتی وارد می­شوند، اثر آن­ها در جمعیت جدید بررسی شود.

عوارض جانبی: می­تواند واکنش آلرژیک داشته باشد. در مورد ریسک عفونت و لنفوم که نوعی سرطان است ، مانند سایر داروهاست. نفروتوکسیک نیست ولی چون جلوی تکثیر سلول را می‌گیرد، در ترمیم زخم تاخیر ایجاد می‌کند. پس اگر کسی جراحی پیوند عضو انجام داده بعد از جند هفته این دارو را تجویز می‌کنند و در ابتدا این دارو تجویز نمی­شود.

استفاده کلینیکی: این دارو نفروتوکسیک نیست و در نارسایی کلیوی مزمن کاربرد دارد. چند هفته بعد از جراحی تجویز می‌شود.  در درمان سرطان استفاده می­شود زیرا جلوی تکثیر سلول‌ها را می‌گیرد.

کورتون عوارض بسیاری برای بیمار دارد و سعی بر این است که در داروهای جدید از کورتون استفاده نشود. در مورد سیرولیموس این ادعا مطرح است که از کورتون استفاده نشده است.

به خاطر تنگی عروق کرونر استنتی در این عروق می­گذارند ولی پس از مدتی سلول­ها  روی آن می‌نشینند و دوباره تنگی ایجاد می­شود. در حال حاضر استنتی ساخته شده که از خودش سیرولیموس آزاد می‌کند  و جلوی تکثیر سلول در روی استنت را می‌گیرد.( Sirlimus-eluting stents) چون جلوی تکثیر سلولی را می­گیرد در سرطان هم استفاده می­شود.

Cytotoxic Agents

  Mycophenolate Mofetilیا Cellcep : داروی Mycophenolate  Mofetil با نام تجاری  Cellceptیک ماده آنتی­باکتریال است و برای سرکوب سیستم ایمنی استفاده می­شود .توسط FDA تایید شده و در رد پیوند حاد کلیه و قلب مورد استفاده قرار می­گیرد.

مکانیسم اثر: نوکلئوتید گوانوزین برای تولید DNA نیاز است. لنفوسیت‌های Bو T برای بیوسنتز پورین‌ها ، به سنتز جدید نوکلئوتید نیاز دارند. در صورت استفاده از دارو ،گوانوزین در اختیار سلول قرار نمی­گیرد و برای سلول سایتوتوکسیک است.(اسلاید ۴۳)

جذب، توزیع و دفع: سریعا به صورت خوراکی جذب می­شود، فراهمی زیستی آن از طریق دهانی ۹۴٪ است. قسمت بیشتر دارو از طریق ادرار و قسمت اندکی از طریق مدفوع دفع میشود. اینترکشن دارو با آنتی­اسیدها باعث جذب محدود دارو می­شود ( جذب کاهش می­یابد) اگر با تاکرولیموس استفاده شود برخلاف سایکلوسپورین­ها فراهمی زیستی افزایش می­یابد. با آنتی بیوتیک‌ها از جمله مترونیدازول و فلوروکینولون‌ها کم می‌شود.

عوارض جانبی: اثرات جانبی دارو شامل درد شکم ، اسهال و یبوست متناوب ، مشکلات پوستی ، تنفسی و ادم محیطی است. مثل سایر داروهای ایمونوساپرسیو، ریسک عفونت را افزایش می‌دهد. باعث تب ناشی از دارو می‌شود. سردرد ، سرگیجه، لوکوپنی و آنمی ایجاد می‌­کند. برای جلوگیری از رد پیوند معمولا ترکیبی از داروهای مختلف استفاده می‌شود. این دارو یک داروی Prophylactic است پس پیشگیری می‌کند و برای درمان رد پیوند مزمن و یا پیشرفت رد پیوند حاد نمی تواند استفاده شود.

 

مونوکلونال آنتی­بادی­ها (Monoclonal Antibodies)

مونوکلونال آنتی‌بادی را در موش تولید می‌کنند. وقتی مونوکلونال آنتی‌بادی استفاده می‌شود ، بدن علیه بخش موشی مونوکلونال آنتی‌بادی پاسخ ایجاد می‌کند. تحت عنوان HAMA (Human anti mouse Antibody) تجویز مونوکلونال آنتی‌بادی بار اول موثر است ولی بار دوم که دارو استفاده می‌شود ، اثر قبلی را ندارد، به دلیل اینکه آنتی‌بادی که در بدن فرد گیرنده تولید شده باعث می‌شود  کارکرد آنتی‌بادی تزریقی  کاهش یابد و بی اثر شود. برای اینکه به این مشکل غلبه کنند ، قسمت عمده آنتی‌بادی را به آنتی‌بادی انسانی تبدیل می‌کنند و فقط قسمت گیرنده آنتی‌ژن باقی می‌ماند.

دو دسته بندی کلی وجود دارد:

 بعضی در حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد انسانی شده است که بیشتر مربوط به بخش Fc بوده و بخش کمی از Fab موشی باقی مانده که به آن­ها chimeric گویند.

در بعضی همه ی ایمونوگلوبولین انسانی شده است به جز مناطقی که به آنتی­ژن اتصال دارند (CDR)، در واقع بیش از ۹۰ درصد ایمونوگلوبولین انسانی شده است که Humanized گفته می­شود. بنابراین آن دسته از واکنش­ها را که در chimeric رخ می­داد  نداریم.

نسل اول  آنتی­بادی موشی ← F_c راHumanize کردن(تبدیل شدن به آنتی­بادی chimeric) ← تغییر در بخش ثابت F_ab و فقط موشی ماندن CDR ها (تبدیل شدن به آنتی­بادی Humanized) ← CDRها هم تبدیل به سکانس انسانی شدن(Human)

 در مورد دو دارو در این دسته صحبت می­کنیم:

 Daclizumab یا زیناپکس( آنتی­بادی مونوکلونال انسانی): برای پروفیلاکسی (پیشگیری) است. نیمه عمر دارو  ۲۰ روز است. در پیوند عضو­ها استفاده می‌شود. این دارو از  Humanized ها می‌باشد که ۹۰ درصد حاویIgG   و ۱۰ درصد ساختار موش است داکلی­زوماب رسپتور IL-2 را هدف قرار می‌دهد. این دارو بخشی از گیرنده اینترلوکین ۲ را مورد هدف قرار می‌دهد که تحت عنوان CD25 یاTAK  یاد می‌شود. وقتی که سلول فعال می‌شود، این بخش CD25 ساخته می‌شود(این بخش خیلی اختصاصی است)؛در واقع بخش‌های دیگر گیرنده اینترلوکین۲ ساخته شده و هنگام فعال شدن این بخش TAK به گیرنده متصل شده و آن را کامل می‌کند و اگر دارو از راه برسد، گیرنده را Block یعنی غیر فعال می‌کند. با این حال خیلی هم ایده­آل نیست؛ چون همه گیرنده‌های IL-2 را غیرفعال می‌کند، در صورتی که باید فقط در عضو پیوندی این کار را انجام دهد. .

·       این دارو با اینتروال دوهفته‌ای انجام می‌شود و با دارو‌هایی نظیر Cyclosporine، Tacrolimus یا MMF  و کورتیکواستروئید به صورت ترکیبی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

·       از Cyclosporine استفاده می‌شود تا IL-2 ساخته نشود، از Sirolimus استفاده می‌شود تا پیام گیرنده IL-2مخابره نشود، از داکلی­زوماب استفاده می‌شود تا جلوی گیرنده IL-2 را بگیرد.

·       ماب یه معنای مولکول آنتی­بادی مورد نظر است. دارو‌های مولکول آنتی­بادی، دقیقا همان مولکولی که را که می‌خواهیم را از کار می‌اندازد( دیگر تاثیری در سلول‌های غیرمرتبط ندارد)؛ بنابراین ایده­آلantigen specificity تقریبا حاصل می‌شود.

·       از عوارض این دارو می‌توان hypersensitivity را نام برد. حسن این دارو‌های بیولوژیک این است که عوارض دارو‌های دیگر را ندارد(چون اختصاصی عمل می‌کند، آزاد شدن بخشی از واسطه‌های شیمیایی درون سلول را ندارد و تحمل دارو برای بیمار خیلی خوب و آسان است.

Basiliximab یا Simulect : Chimeric است. ۶۰ درصد انسانی و ۴۰ درصد غیر انسانی است. ساختار انسانی اش IgG_1K است. Affinity اش نسبت به داکلی­زوماب بیشتر است. همانند داکلیزوماب دارای نقش پروفیلاکسی است. تا ۳۰ درصد رد پیوند را کاهش می‌دهد. اگر بیمار نسبت به این دارو حساسیت داشته باشد، نباید استفاده کنیم.

نکته:دارو­هایی وجود دارند که عوارض خطرناکی دارند؛ برای اینکه به سطح عارضه نرسند باید مقدار استفاده کمتر باشد و اگر کم باشد، اثر ندارد. برای حل این مشکل از چند دارو استفاده می‌کنند؛ به این صورت که از هر دارو به میزان کم و زیر میزان ایجاد کننده­ی عوارض جانبی بهره می‌بریم و این دارو­ها هم افزایی دارند و در عین حال عارضه هم ندارند و درمان هم ایجاد شده است. مثل بیماران پیوند عضوی

نکته: یکی از مهم ترین رسپتور‌های سطحی برای IL-2، CD25است.

CD3 هم به تحریک T-cell کمک می‌کند.

درin vitro ← برای تکثیر T-cell از OKT3 استفاده می‌کنند(یک فعال کننده).

در in vivo ← وقتی مونوکلونال آنتی­بادی به رسپتور می‌چسبد، F_c آزاد می‌شوند که هدف خوبی برای فاگوسیتوز و ماکروفاژ‌ها می‌شود؛ یعنی از طریق ماکروفاژ‌ها جذب می‌شوند و از طرفی سیستم کمپلمان به شدت فعال می‌شود و کمپلمان T-cell‌هایی را که CD3 فراوان دارند و مونوکلونال آنتی­بادی به آن‌ها متصل می­باشد را حذف می‌کند.