چهارشنبه, ۱۷ بهمن ۱۳۹۷، ۰۱:۳۸ ب.ظ
در این تیپ یک ماستسل
یا بازوفیل را داریم (دارای گرانول های حاوی هیستامین، لوکوترین، پروستاگلاندین و
... ). بر سطح آن ها رسپتورهایی به نام FcƐ
receptor وجود
دارد که در واقع گیرندهی IgE هستند. وقتی با یک آلرژن مواجه می شویم، IgE تولید میشود که این IgE از بخش ثابت خود به گیرندهFcƐ receptor متصل میشود. در این حالت بخش متغیر آن آزاد می
باشد تا آلرژن به آن متصل شود. در این حالت این ماستسل آماده است وقتی ما برای
دفعات بعدی با آلرژن مواجه بشویم، این آلرژن حداقل به 2 IgE در سطح سلول متصل میشود و تغییر شکلهایی فضایی در سطح ماستسل رخ میدهد و
هیستامین آزاد خواهد شد؛ برای همین در اغلب آلرژیها آنتی هیستامین تجویز میشود. (مکانیسم
ساده ی تیپ I)
وقتی که هیستامین ها و
لوکوترینها آزاد شدند در عرض دقایقی (فاز حاد) علائم را می بینیم.
اما بعد از آن علائم تا مدت نسبتا طولانیای باقی میماند که به خاطر آزاد شدن سایتوکاینهایی مثل
کموکاینها،IL5 ،
IL4،
IL3
و TNF-α
است.
ü
TNF-α از سایتوکاینهای پیش التهابی است. (مثل IL6 و IL1)
اگر علائمی که رخ میدهد
local
باشد ما به آن Atopy میگوییم، که بسته به این که در کجا باشند نامهای مختلفی میگیرند؛
مثلا در بینی به آن Allergic
Rhinitis، در چشم به آن
Conjunctivitis و در ریه به آن Allergic
asthma، در
دستگاه گوارش food allergy و در پوست درماتیت (اگزما یا کهیر) میگویند. (طبق کتب رفرنس
حدودا 30 تا 35 درصد جمعیت انواع مختلف آلرژی را نشان می دهند.)
اگر التهاب سیستمیک باشد
به آن آنافیلاکسی میگویند که در آن فرد به صورت سیستمیک در بدنش هیستامین آزاد میشود
که حالتی اورژانسی است و فرد نیاز به احیا دارد.
ü
Pollen (گرده)، غذا و دارو شایعترین آلرژن هایی هستند که باعث آلرژی میشوند.
آلرژن پس از ورود توسط یک APC به یک Naive T cell ارائه میشود و باعث تبدیل آن به یک T helper 2 میشود.
این
TH2 با تولید IL4 ، B cell را به پلاسماسلی تبدیل میکند که IgE
تولید کند. IgE
از بخش ثابت بهFcƐ receptor
وصل میشود.
در
برخورد بعدی آلرژن حداقل به 2 مولکول IgE از قسمت متغیر
متصل شده و شاهد آزاد شدن هیستامین هستیم. وقتی
مدیاتورها یا وازواکتیو آمینها (vasoactive amine) آزاد شوند، immediate
hypersensitivity داریم که در عرض چند دقیقه
رخ میدهد اما در فاز تاخیری 2 تا 4 ساعته، در اثر سایتوکایین ها همچنان علائم
باقی میمانند.
اثرات
بیولوژیک Immediate hypersensitivity:
1)Vasodilation
:
عروق گشاد میشوند و باعث کاهش فشارخون میشوند.
2) در مجاری
تنفسی Bronchoconstriction داریم. یعنی مجاری تنفسی تنگ می شوند. (مثلا افرادی
که آسم دارند، خس خس سینه و تنگی نفس پیدا می کنند.)
علت
اورژانسی بودن آنافیلاکسی این است که، آزاد شدن هیستامین در کل بدن اتفاق می افتد
و تمامی عروق بدن گشاد می شوند و فشار خون به شدت کاهش یافته و اگر نتوانیم به آن
مایعات اضافی برسانیم یا نتوانیم از طریق اپینفرین و دوپامین فشار خون را به حالت نرمال برگردانیم و
عروق را تنگ کنیم، فرد به علت شوک فوت میکند.
3) مجاری
گوارشی فعالیتشان بیشتر میشود.
4) سایتوکاین
هایی که آزاد می شوند، سبب التهاب و آسیب بافتی می شوند.
بیماری
آلرژی می تواند در ارگان های مختلفی رخ دهد.
·
در بینی: Allergic
Rhinitis
علائم: خارش، بینی رونده، عطسه ، در بسیاری از موارد PND دارند (Post-nasal drip) یعنی بوی بد دهان احساس می شود
چون خلط در طول شب پشت لوزه ها جمع می شود صبح دهان بوی بد می دهد. با آنتی
هیستامین و Nasal
corticosteroid این افراد را درمان میکنند.
1)
فصلی(seasonal): معمولا از اردیبهشت شروع شده و تا مهر و
آبان ادامه مییابد زیرا گیاهان و درختان در این زمان گرده افشانی میکنند.
2)
دائمی: در تمام سال ممکن است آلرژی داشته باشند،
به دلیل عواملی مانند گردوخاک، دود، ذرات معلق، مایت (در جاهای مرطوب به خصوص شمال
کشور در پرده و ملافه و ....)، حیوانات خانگی (سگ،گربه...)
·
در مجاری تنفسی (آسم): Allergic Asthma
معمولا
گرده (pollen)،
گرد و خاک، حیوانات و ... از طریق مجاری تنفسی می توانند سبب آسم شوند. علائم آسم (آلرژی
در ریه) شامل:
1)Wheezing (صدای خس خس سینه)
2)
Dyspnae
(تنگی نفس، سختی تنفس)
3) Tachypnae(تند تند نفس کشیدن)
·
در بینی و چشم:Rhinitis
یا Conjunctivitis یا Hay fever
(تب یونجه هم گفته میشد.)
علائم: بینی رونده، قرمزی، خارش
بینی و چشم ها
Pollen (گرده) شایع ترین عامل آن است.
·
آلرژی های پوستی (اگزما و کهیر)
علائم: خارش، ضایعات
پوستی
مواد غذایی و داروها می
توانند عامل آن باشد.
1)Atopic dermatitis (اگزمای شیرخواران): دست و بدنشان در اثر
خارش زیاد خونی میشود. بیماری تا 2 یا 4 سالگی خودبهخود محدود میشود اما در
بزرگسالی تعدادی از آن ها آسم میگیرند.
2)Urticaria (کهیر): خارش دار، انواع کهیر وجود دارد،
درمان با آنتی هیستامین است.
تفاوت
اگزما و کهیر: اگزما جلدی (dermal) است و پوست
خشن میشود اما کهیر (intradermal) است و ضایعه
خشن نیست و نرم است. در اگزما اگر دو طرف آن را بکشیم، محو نمیشود اما در کهیر
قرمزی پوست محو میشود.
Food Hypersensitivity
علائم: اسهال، تهوع و استفراغ
مواد
غذایی عامل آن است.
1)
Food Allergic یا آلرژی در دستگاه گوارش: حساسیت به غذاها. در کودکان شیر گاو و
تخم مرغ و ماهی شایع ترین مواد حساسیت زا هستند که در بزرگسالان هم دیده می شوند.
2)
Food
intolerance (non allergic): در اثر کمبود آنزیم خاصی این اتفاق میافتد
مانند lactase deficiency، این افراد کمبود آنزیم لاکتاز دارند و هنگامی که شیر گاو می
خورند نمیتوانند آن را هضم کنند و معمولا علائم آن هم می تواند غیراختصاصی باشد،
یعنی علاوه بر اسهال می توانند سردرد، فوتوفوبی و ... را هم داشته باشند. یک سری
افرادی که حتی میگرن دارند به آن ها گفته میشود پنیر نخورند زیرا آنزیمی که
تیامین را از بین ببرد ندارند. (علائم میگرن غیراختصاصی است سردرد پیدا می کنند،
فتوفوبی پیدا می کنند)
آلرژی
systemic : Anaphylaxis
·
علائم: شوک، هایپوتنشن، Wheezing
·
عامل آن زنبور، نیش زدن مار، بعضی داروها مثل پنی
سیلین، بعضی مواد غذایی مثل بادام زمینی
ü
فردی که آنافیلاکسی کرده،
حالت آنژیو ادم پیدا میکند چون vasodilation پیدا میکند، مایع از عروق وارد مایع میان بافتی میشود و تورم در
تمام بدن مشاهده میشود (چشم، لب ها، مجاری تنفسی و ...) و باید با آدرنالین احیا
شود.
در
آلرژی هم عامل ژنتیکی و هم عامل محیطی موثر است.
بررسی
عامل ژنتیکی:
تفاوت
جهش و پلی مورفیسم در فراوانی است. اگر فراوانی در جمعیت زیر 1% باشد، جهش و اگر بیش از 1%
باشد پلیمورفیسم است. (در هر دو تغییر باز داریم اما اگر فراوانی آن زیر 1% باشد یعنی
غیرعادی و غیر طبیعی باشد، به آن بیماری مونوژنیک می گویند. آلرژی یک بیماری
مونوژنیک نیست و به پلیمورفیسم ژنی مربوط است.)
بررسی
عامل محیطی:
فرضیه
ی Hygiene Hypothesis: افراد اگر در محیط
استریل باشند که آنتی ژن زیادی به آن ها نرسد که با آن آشنا شوند، راحت تر میتوانند
ایجاد حساسیت کند.
مقایسه
ی Mast cell ها، بازوفیل ها و ائوزینوفیل ها
ü
ماست سل ها در بافت هستند اما بازوفیل ها و
ائوزینوفیل ها در جریان خون حضور دارند.
ü
طول عمر ماست سل ها از همه بیشتر و معمولا از هفته
ها تا ماه هاست، بازوفیل ها چند روز و ائوزینوفیل ها چند روز تا چند هفته عمر می
کنند.
ü
IL3 باعث رشد بازوفیلها و ماست سلها میشود اما IL5 باعث رشد ائوزینوفیلها میشود.
ü
رسپتور در ماستسلها و بازوفیلها دیده میشود
اما در ائوزینوفیلها تعداد بسیار کمی دارند.
ü
هیستامین معمولا در ماست سل ها و بازوفیل ها دیده
میشود اما در ائوزینوفیل ها دیده نمیشود.
·
اگر به فردی که به عامل خاصی آلرژی دارد آنتی
هیستامین بدهیم، علایم او کمتر میشود اما تا وقتی عامل بیماری حذف نشده باشد،
درمان کامل نمیشود. در انواع آلرژی ها مهم این است که عامل آلرژی شناسایی و حذف
شود. در آلرژی های تنفسی، حذف عامل به آسانی ممکن نیست اما در آلرژی های خوراکی و
دارویی امکان پذیر است.
درمان
آلرژی (یا دارو هایی که در آسم هم توصیه می شوند):
ü
آگونیست بتا آدرنرژیک، که مجاری تنفسی گشاد شوند.
ü
Cromolyn که عملکرد ماستوسیت ها را کنترل و متعادل میکند.
ü
آنتاگونیست لوکوترین
ü
کورتیکواستروئید که سایتوکاین ها را مهار کند.
ü
مونوکلونال آنتی بادی