سولفونامیدها
آنتیفولاتها )سولفونامیدها(
کوتریموکسازول ← تریمتوپریم + سولفامتوکسازول
اثرات ضد باکتری، ضد قارچ و ضد انگلی دارند )وسیع الطیف هستند(.
در دو مرتبه سنتز اسیدفولیک را مهار میکنند و آنتاگونسیت PABA
هستند. اسید فولیک در سنتز DNA مورد استفاده قرار میگیرد.
عوارض:
- آنمی
- ترومبوسیتوپنی
- نوتروپنی
- واکنشهای جلدی
Indications : )به دلیل مقاومتهای ایجاد شده، فقط مواردی که این داروها انتخابی
هستند ذکر شده است(
- PCP یا همان PJP ( Pneumocystis jiroveci Pneumonia )
که معمولاً در بیماران دارای نقص ایمنی وجود دارد.
- اسهال مسافرتی ← کوتریموکسازول
- UTI (Urinary tract infection) ← کوتریموکسازول؛ با شرط
اینکه مقاومت E. coli موجود در جامعه به آن زیر 30
درصد باشد.
• جایگاه کوتریموکسازول در درمان عفونتهای ادراری و
پیشگیری از عفونتهای فرصت طلب در بیماران دارای نقص
ایمنی است.
ویژگیهای کوتریموکسازول:
- جذب نسبتاً مناسب از دستگاه گوارش
- دفع کلیوی و کبدی: تریمتوپریم ← کلیوی،
سولفامتوکسازول ← کبدی
شایعترین عارضهی آنتیبیوتیکها ایجاد نقص در دستگاه گوارش
است، کوتریموکسازول هم این عارضه را دارد و میتواند با عارضههای
خونی و واکنشهای افزایش حساسیتی همراه باشد.
• همراه داروهای سولفونامید باید آب زیادی مصرف شود تا
بیماران دچار عارضهی کریستالئوری 1 نشوند.
• داروهای سولفونامید میتوانند باعث حساسیت به نور شوند
که برای مقابله در برابر این عارضه استفاده از عینک آفتابی،
ضد آفتاب و لباسهای پوشیده، داخل خانه یا محل کار
ماندن در ساعات اوج گرما، توصیه میشود.
• از این داروها در سه ماههی اول )به دلیل اخلال در ارگانوژنز(
و سوم بارداری )به دلیل رقابت با بیلی روبین در اتصال به
پروتئین( استفاده نمیشود، ولی در سه ماههی دوم قابل
استفاده هستند و در زمان شیردهی به دلیل همولیز در نوزاد
تجویز نمیشوند.
- ۹۷/۱۱/۲۴