مسیر ترشح هورمون کورتیزول
هیپوتالاموس هورمون CRH آزاد میکند که این هورمون بر هیپوفیز قدامی اثر کرده و باعث ترشح ACTH از آن میشود، سپس ACTH ترشح شده از هیپوفیز بر قشر فوق کلیه اثر کرده و باعث ترشح کورتیزول میشود.
فرآوردههای ACTH
1- Natural: ترکیب Corticotropin است که 39 اسیدآمینه دارد که 24 اسیدآمینه اول برای فعالیت بیولوژیک آن کافی است و 15 اسیدآمینه انتهایی سبب بهبود اتصال به گیرنده و افزایش پایداری در برابر آنزیمهای پروتئولیتیک میشود.
نیمهعمر آن 25 دقیقه میباشد.
2- Analog: Tetracosactide یا cosyntropin که فقط همان 24 اسیدآمینه ابتدایی را دارد، بنابراین نیمهعمر آن کوتاهتر و برابر با 10 دقیقه میباشد.
معمولا آنالوگها با نیمهعمر طولانیتر ساخته میشوند (مثل اضافه کردن D-آمینواسید) که شاهد اثر طولانیتری باشیم.
ولی در این مورد آنالوگ با نیمهعمر کوتاهتر ساخته شد
که علت آن هم این است که کاربرد این دارو تشخیصی است و ترجیح ما بر این است
که اثر قوی و نیمهعمر کوتاهی داشته باشد که شاهد
Side effect کمتری باشیم.
این دارو برای تشخیص منشا بیماری آدیسون به کار میرود.
در بیماری آدیسون ترشح هورمون کورتیزول کاهش مییابد که علت آن میتواند هیپوتالاموس، هیپوفیز و یا فوق کلیه باشد. برای تشخیص به فرد کورتیکوتروپین یا آنالوگ آن (Cosyntropin) را تزریق میکنیم. اگر سطح کورتیزول خون افزایش یافت، به این معنا است که غده آدرنال سالم است و منشا بیماری هیپوتالاموس و یا هیپوفیز است و برعکس.
- ۹۷/۱۱/۲۲