MHC چیست؟
برای آن که پروتئین برداشته شده توسط APC به T Cell عرضه شود، نیاز به پروتئینهایی بر روی سطح سلول عرضه کننده آنتی ژن به نام کمپلکس سازگاری نسجی اصلی(MHC = Major Histocompatibility Complex) است. یعنی پروتئین سطحی MHC که بر روی سلول عرضه کننده قرار دارد، موجب نمایش پپتید به T Cell میشود. یک ناحیه ژنی تحت عنوان "ناحیه ژنی MHC" که از چند ژن نزدیک به هم تشکیل شده، این پروتئین را کد میکند. به این MHCها در انسان همچنین نام Human Leucocyte Antigen(HLA)را داده اند. MHCها اولین بار در تحقیقات رد پیوند مشخص شدند. به این صورت که مشاهده شد سازگاری این پروتئین در گیرنده و دهنده، در پذیرفته شدن پیوند تاثیر دارد. بعدها نقش اصلی آنها مشخص شد که؛ در پاسخ به آنتی ژنهای پروتئینی، MHCها بسیار مهم و ضروری هستند.
ژنهای MHC خیلی پلیمرف اند. یعنی بین افراد یک گونه تفاوتهای زیادی دارد. همانطور که Agبه دو نوع سلول T عرضه میشود و دو مسیر پردازش وجود دارد، دو نوع MHC برای عرضه آنتی ژن به Tcellها داریم. MHCهای کلاس I و MHCهای کلاس II.
پروتئینهایMHC های کلاسI از لحاظ ساختاری شبیه به هم و همولوگ اند اما توالیهای آمینواسیدی آنها متفاوت است که طبیعتا به دلیل تفاوت در ژنهای آنها میباشد. البته در ناحیه ژنی MHC ژنهای غیر پلیمرف نیز وجود دارد که پروتئینهای دیگری را کد میکنند.
مولکولهای MHC Iپپتیدها را به سلولهای TCD8+ عرضه میکنند و توسط آنها شناسایی میشوند. مولکولهای MHC II نیز پپتیدها را به سلولهای +TCD4 عرضه میکنند و توسط آنها شناسایی میشوند.
ژنهای MHCدر هر فرد به صورت (هم توان) codominantهستند؛ در هر فرد، هر دو آلل MHC به ارث رسیده از والدین در دو کروموزوم همتا ، بیان میشوند و رابطه غالب و مغلوبی ندارند. در انسان MHCمعمولاً روی بازوی کوتاه کروموزوم شماره 6 قرار دارد و قسمت بزرگی از DNA حدود kb 3500را اشغال میکند.
جایگاه قرارگیری ژنهای کد کننده MHC I را، لوکوس ژنی MHC I مینامیم و همچنین در مورد لوکوس ژنی MHC II. بین این دو ناحیه لوکوس ژنی MHC III وجود دارد که خیلی پلیمورف نیستند و مربوط به پروتئینهای کمپلمان و . . . هستند.