احساسات مختلف و هورمون های مغزی

سه هورمون اکسی توسین، دوپامین و سروتونین در بروز احساسات و تغییر آن ها نقش دارند.

 

 

 این سه ماده که به هورمون عشق، شادی و ضد افسردگی مشهورند با تغییر میزانشان در بدن احساسات افراد را دستخوش تغییر می‌کنند.

 

 

 

 

 

در تصاویر زیر احساساتی مانند عشق، عصبانیت و اضطراب و میزان تغییر سه هورمون اکسی توسین، دوپامین و سروتونین را مشاهده می کنید و اگر علاقه دارید از عملکرد این سه هورمون در بدن و بروز احساسات در افراد آگاه شوید، عکس های زیر را مشاهده کنید:

 

 

 

 

 

افسردگی و سروتونین

سروتونین یا هیدروکسی‌تریپتامین نوعی انتقال‌دهنده‌های عصبی از نوع مونوآمینه اسید بیوژنیک است. به لحاظ بیوشیمی از مشتقات تریپتوفان می‌باشد. سروتونین به طور اهم در دستگاه گوارش، پلاکتها و سیستم عصبی مرکزی حیوانات و همین‌طور انسان یافت شده است. این ماده نزد افکار عمومی به عنوان جاری کنندهٔ «احساس خوب» شناخته شده است.

 

 

 

 

 

تقریباً ‍۹۰٪ از سروتونین موجود در بدن انسان در سلول‌های انتروکرومافین که به صورت پراکنده در غشای دستگاه گوارش موجوداند متمرکز است و در آن‌جا موجب تنظیم تحرکات روده می‌گردد. مقادیری کمتری از سروتونین با شبکه عصبی سروتونرژیک سیستم اعصاب مرکزی سنتز شده و کارکردهای گوناگونی می‌یابد، این کارکردها شامل تنظیم در حالات روحی، اشتها و خواب می‌گردد. سروتونین همچنین دارای عملکردهای شناختی، مانند تأثیرات بر حافظه و یادگیری نیز می‌باشد. مدولاسیون سروتونین در سیناپسها به عنوان عملکرد اصلی برای چندین کلاس مختلف از داروهای ضدافسردگی شناخته شده است.

 

 

 

 

 

افسردگی و هورمون اندورفین

آندورفین، نوعی ماده شمیایی آرام بخش است. این ماده نوعی پپتید است که از غدد مخاطی و هیپوتالاموس در مهره داران ترشح می شود. آندورفین از نظر توانایی ایجاد حالت بی احساسی نسبت به درد و داشتن احساس خوب جسمی، به داروهای حاوی تریاک شبیه است. در کل، این ماده به عنوان تسکین دهنده درد عمل می نماید.

 

 

این پپتید کنترل کننده اعصاب، اولین بار در سال 1975 م توسط جان هیوز با آزمایش روی مغز خوک کشف شد. بعدها انواع مختلفی از آندورفین کشف گردید. واژه آندورفین خود مخفف واژه های (endogenous morphine) به معنای مورفینی است که به طور طبیعی در بدن تولید می شود. معروف ترین انواع آندورفین، نوع آلفا، بتا و گاما می باشند که در میان آنها، نوع بتا بهترین اثر را در کاهش درد دارد.

 

 

از واژه آندورفین برای انواع مواد آرام بخش درون ریز استفاده می شود که دلالت بر نوعی فعالیت دارویی می کند که به فعالیت کورتیکوسترویدها بسیار شبیه است.

 

 

ریتالین

تذکر : این مطلب صرفا جنبه علمی داشته و تجویز دارو بر عهده داروساز یا پزشک بوده و بیولایف هیچ گونه مسئولیتی را بابت مصرف خودسرانه دارو نمی پذیرد.

ریتالین :

 

متیل فنیدات که بیشتر به نام تجاری آن، ریتالین شناخته می‌شود، از مشتقات گروه امفتامین‌ها است. که برای درمان بیش فعالی، نشانه‌های نارکولپسی، و برخی از مبتلایان به افسردگی تجویز می‌شود. از این دارو همچنین در درمان خواب آلودگی مزمن  در میان افراد میانسال و کهنسال استفاده می‌شود.

 

داده‌های فارماکولژیک

دسترسی بیولوژیک: ۱۱ تا ۵۲ درصد

نیمه عمر: ۲ تا ۴ ساعت

اتصال به پروتیین: ۳۰ درصد

متابولیسم: کبدی (۸۰ درصد)

مسیر دفع: کلیوی

 

منع مصرف

برای افراد دارای اضطراب زیاد، فشار عصبی، عصبانیت همراه با بی‌قراری، حساسیت مفرط نسبت به دارو، فشار خون بالا، گلوکوم، افسردگی‌های قابل درمان با داروهای ضد افسردگی رایج، تیک‌های حرکتی (به جز سندرم Tourette's نشانگان_توره یا نشانگان ژیل دولاتوره)، و کودکان زیر ۶ سال مصرف این دارو منع می‌شود.

 

هشدارها

احتمال وابستگی به دارو و سوءاستفاده از دارو وجود دارد (بسته به میزان، نحوه مصرف و فرد استفاده کننده). اگر چه وابستگی جسمانی به ریتالین همانند مواد مخدری نظیر تریاک و شبه مرفین‌ها گزارش نشده است؛ اما پزشکان بر وابستگی روانی و نیاز به افزایش میزان مصرف آن که پدیده تحمل (Tolerance) نیز نامیده می‌شود، اتفاق نظر دارند. از علائم ترک جسمانی و روانی این قرص می‌توان به دردهای عضلانی، خواب آلودگی و افسردگی نام برد.

 

این دارو فقط برای افرادی تجویز می‌شود که سابقه کامل آنها به طور دقیق ارزیابی شود.