لوسین
ایزولوسین
والین
فنیل آلانین
ترئونین
متیونین
تریپتوفان
لیزین
هیستیدین
آرژنین
لوسین
ایزولوسین
والین
فنیل آلانین
ترئونین
متیونین
تریپتوفان
لیزین
هیستیدین
آرژنین
اسیدهای آمینه ضروری (به انگلیسی: essential amino acid) به آن دسته از اسیدهای آمینه گفته میشود که از اسیدهای آمینه یا مواد دیگر در بدن ساخته نمیشوند و/یا به مقدار کافی برای رفع نیازهای بدن ساخته نمیشوند. لذا باید این اسیدها از طریق جیره غذایی روزانه به بدن برسند در غیر اینصورت عوارض کمبود آنها ظاهر میشود.
از نظر بیولوژیک، اسیدهای آمینه به دو گروه اسیدهای آمینه ضروری و غیرضروری تقسیم میشوند. اسیدهای آمینه ضروری اسیدهایی هستند که برخلاف گروه دیگر در بدن حیوانات تولید نمیشوند و باید از خارج و از طریق غذا به بدن وارد گردند.
اسیدهای آمینه ضروری عبارتند از: لوسین، ایزولوسین، والین، فنیل آلانین، ترئونین، متیونین، تریپتوفان و لیزین. علاوه بر آنها، اسید آمینه های هیستیدین برای نوزاد انسان و آرژنین برای نوزاد حیوانات ضروری (اساسی) محسوب میشوند.
اسید آمینه لیزین ، آرژینین و هیستیدین در این دسته جای دارند.
زنجیره کناری آنها واجد گروه آمین است که در PH خنثی دارای بار خالص مثبت است.
لیزین یک عامل آمین در موقعیت کربن شماره 4 زنجیره کناری دارد، آرژینین شامل یک گروه گوآنیدیوم است و هیستیدین گروه یونی شونده ضعیف ایمیدازول دارد.
در این گروه دو اسید آمینه اسید گلوتامیک و اسید آسپارتیک قرار دارند زنجیره کناری این دو اسید آمینه به عامل کربوکسیل (COOH) ختم میشود. گروه R بسیار قطبی و قابل یونی شدن است بطوری که در PH فیزیولوژیک ، با از دست دادن پروتون ، به آنیون کربوکسیل تبدیل میگردد. در این حالت ، اسید آمینه به ترتیب اسید گلوتامیک و اسید آسپارتیک نامیده میشوند.
سر دسته این گروه از اسیدهای آمینه گلیسین است که به علت داشتن زنجیره کناری ساده از نوع هیدروژن متقارن بودن کربن آلفا ، از سایر اسیدهای آمینه متمایز میشود. سرین و ترئونین به علت داشتن گروه الکلی در مولکول با مولکولهای آب پیوند هیدروژنی ایجاد میکنند و به آسانی در آن حل میشوند. تیروزین واجد زنجیره کناری حلقوی است که یک عامل هیدروکسیل به آن متصل شده است و بدین سبب بیش از بقیه قطبی است. زنجیره کناری سیستئین به عامل (SH) ختم میشود. این اسید آمینه میتواند به دو شکل اکسید و یا احیا در مولکول پروتئین دیده شود.
آمینو اسید ها با زنجیره R غیر قطبی
در این دسته 8 اسید آمینه قرار میگیرند. این اسید آمینه به علت نداشتن گروههای باردار یا قطبی بسیار آب گریز بوده و به آب گریزی نیز معروفاند. آلانین سر دسته این گروه بوده و پس از گلیسین سادهترین اسید آمینه یاختهای است. آلانین در بخش R خود یک گروه متیل دارد. با افزوده شدن عوامل متیل اضافی به آلانین ، اسیدهای آمینه دیگر مانند والین ، لوسین و ایزولوسین ساخته میشوند. زنجیره کناری میتواند ساده یا منشعب باشد.
تعداد 20 اسید آمینه
موجود در سلول ها به نام اسیدهای آمینه
استاندارد موسوماند. برای اسیدهای آمینه استاندارد طبقه بندی های مختلفی داده شدهاند
و از بین آنها نوعی که امروزه مورد استفاده است طبقه بندی بر حسب وضعیت بارداری
گروه
R است.
بدین ترتیب چهار گروه اصلی را میتوان در نظر گرفت.
گروه اول: اسیدهای آمینه با گروه R ناقطبی
در این دسته 8 اسید
آمینه قرار میگیرند. این اسید آمینه به علت نداشتن گروههای باردار یا قطبی بسیار
آب گریز بوده و به آب گریزی نیز معروفاند. آلانین سر دسته این گروه بوده و پس از گلیسین سادهترین اسید آمینه یاختهای است.
آلانین در بخش R خود یک گروه متیل دارد. با افزوده شدن عوامل متیل اضافی به
آلانین ، اسیدهای آمینه دیگر مانند والین ، لوسین و ایزولوسین ساخته میشوند. زنجیره کناری میتواند
ساده یا منشعب باشد.
میزان آب
گریزی از آلانین به طرف ایزولوسین افزایش مییابد. اسیدهای آمینه تریپتوفان و فنیل آلانین در زنجیره کناری خود عامل حلقوی مانند
فنیل و ایندول دارند. اسید آمینه متیونین در گروه R واجد یک عامل گوگردی است که بوسیله یک
گروه متیل پوشیده میشود. پرولین از اسیدهای آمینه ویژهای است که چون در
آن عامل آمین متصل به کربن آلفا با زنجیره کناری به صورت حلقه درآمده است از بقیه
اسیدهای آمینه مستثنی میشود، در نتیجه پرولین را ایمنو اسید مینامند.
اسیدهای آمینه برای انواع برنامه های کاربردی در صنعت استفاده می شود، اما استفاده از اصلی آنها این است به عنوان افزودنی برای خوراک دام. این کار لازم است، از بسیاری از قطعات عمده ای از این خوراک، مانند دانه های سویا، یا سطوح پایین و یا فاقد برخی از اسیدهای آمینه ضروری: لیزین، متیونین، ترئونین، و تریپتوفان در تولید این خوردها مهم هستند در این صنعت، اسیدهای آمینه نیز به کلات کاتیونهای فلزی به منظور بهبود جذب مواد معدنی از مکمل، که ممکن است لازم باشد برای بهبود سلامت یا تولید از این حیوانات استفاده می شود.
اسیدهای آمینه واحدهای ساختاری (مونومر) که پروتئین را تشکیل می دهند. آنها با هم به پیوستن به شکل زنجیر پلیمر کوتاه به نام پپتید و یا زنجیره طولانی به نام هم پلی پپتید و یا پروتئین را تشکیل می دهند. این پلیمرها خطی و غیر منشعب و هستند، هر اسید آمینه در زنجیره متصل به دو اسید آمینه همسایه است. روند ساخت پروتئین به نام ترجمه این طور است که شامل علاوه بر انجام مراحل به صورت گام به گام از افزوده شدن اسیدهای آمینه به زنجیره در حال رشد پروتئین توسط ریبوزیم است. ریبوزوم یک اندامک بدون غشاست که نقش اصلی را در انجام ترجمه دارد. نظمی که در آن فرآیند تشکیل پپتید از اسیدهای آمینه وجود دارد، از طریق کد ژنتیکی از یک قالب mRNA ژن است، که خود RNA فرآیند رونویسی از DNA تشکیل شده است.
برای مشاهده مطلب در مورد رونویسی کلیک کنید.
بیست و دو اسیدهای آمینه به طور طبیعی به پلی پپتید گنجانیده و اسیدهای آمینه پروتئوژنیک یا طبیعی گفته می شود. از این تعداد، 20 توسط کد ژنتیکی جهانی کد گذاری. باقی مانده 2 عدد هستند به نام های سلنوسیستئین و پیرولیزین، به پروتئین توسط مکانیسم های مصنوعی منحصر به فرد گنجانیده شده است. سلنوسیستئین گنجانیده شده است که mRNA ژن حال ترجمه شامل یک عنصر SECIS، که باعث UGA کدون به رمز سلنوسیستئین به جای یک کدون توقف. پیرولیزین توسط برخی از آرکی متان در آنزیم های که از آن استفاده برای تولید متان استفاده می شود. این است که برای با کدون UAG، است که به طور معمول یک کدون توقف در دیگر موجودات کد شده است. این کدون UAG است که توسط یک دنباله پایین دست PYLIS است.
لطفا برای بهتر شدن شرایط داروسازی کشور و بهبود سلامت عمومی ایران در نظر سنجی زیر شرکت کنید.
برای شرکت در نظر سنجی کلیک کنید.
هر اسید آمینه، از یک کربن نامتقارن به نام کربن α تشکیل یافتهاست که با چهار گروه مختلف کربوکسیل (COOH) اتم هیدروژن، گروه آمینه بازی (NH۲-) و یک زنجیره غیر جانبی (R-) پیوند برقرار میکند. ریشه R ممکن است یک زنجیره کربنی و یا یک حلقه کربنی باشد. عوامل دیگری مانند الکل، آمین، کربوکسیل و نیز گوگرد میتوانند در ساختمان ریشه R شرکت کنند. زنجیره جانبی خود چندین اتم کربن دارد و آنها را به ترتیبی که از کربن آلفا، فاصله میگیرند، با حروف بتا (β)، گاما (γ) و دلتا (δ) نشان میدهند. اگر در حالی که عامل COOH روی کربن آلفا قرار داد عامل NH۲ روی کربنهایی غیر آلفا قرار گیرد. نوع اسید آمینه به β، γ یا δ تغییر خواهد کرد. اسیدهای آمینه آزاد به مقدار بسیار ناچیز در سلولها وجود دارند. بیشتر اسیدهای آمینه آلفا در سنتز پروتئین شرکت میکنند، در صورتی که اسیدهای آمینه بتا، گاما و دلتا واسطههای شیمیایی هستند. بیشتر اسیدهای آمینه در pH هفت به صورت دو قطبی در میآیند یعنی گروه NH۲ پروتون میگیرد و گروه COOH هیدروژن خود را از دست میدهد و به صورت –COO- در میآید. زنجیره جانبی (گروه) R برای پروتئینها میتواند یکی از ۲۰ حالت مختلف ممکن باشد و بدین ترتیب یک الفبای بیست حرفی برای ساخت پروتئینها بوجود میآید. این بیست اسید آمینه میتوانند با هر ترکیب و به هر تعداد در ساختار یک پروتئین دخالت کنند.